Alles wat je moet weten over Röntgenfoto’s bij de tandarts

Dit is een bijdrage van Mina Hayawi en Lela Bidar, studenten Master tandheelkunde ACTA voor tandarts.nl. Het kan voorkomen dat er tijdens een afspraak bij de tandarts foto’s worden gemaakt. Veelal gaat het om foto’s met röntgenstraling. In dit artikel wordt ingegaan op de verschillende (röntgen)foto's die kunnen worden gemaakt ter beoordeling van de tanden en kiezen. Ook wordt beschreven aan welke regels een tandarts zich moet houden met betrekking tot röntgenstraling, om de veiligheid van eenieder in de stoel te kunnen waarborgen. Wie mag de foto maken? Het besluit tot het nemen van een foto bij een patiënt kon tot voor kort alleen worden gemaakt door de tandarts. Hierna kon de tandarts de foto zelf maken óf kon de tandarts toezicht houden op een assistente of mondhygiënist die de foto nam. De assistente of mondhygiënist moet hier wel adequaat geschoold voor zijn en moet dat ook schriftelijk kunnen aantonen. Verder zijn schriftelijke instructies bij het apparaat en een timer voor het maken van een röntgenfoto verplicht. Sinds 1 juli 2020 loopt er een proef van 5 jaar, waarin mondhygiënisten zich (tijdelijk) kunnen registreren in het BIG-register. Na registratie mogen zij ook röntgenfoto’s indiceren en maken. Mondhygiënisten die deze handelingen mogen doen, moeten de titel ‘geregistreerd-mondhygiënist’ gebruiken. Intra-orale opnamen zijn foto’s waarbij er een röntgen plaatje in de mond wordt geplaatst. Het betreft hier vaak of een fosforplaatje of een digitale sensor. Bitewings - controlefoto’s - worden hoofdzakelijk gemaakt om aanwezige gaatjes in het gebit te beoordelen. Solo’s worden gemaakt om één bepaalde tand of kies nader te onderzoeken. Occlusale beetopnamen brengen een groter gebied in beeld dan solo’s. Lichtfoto’s worden genomen met een digitale camera en zijn vooral belangrijk in de orthodontie. Orthopantomogram is een panoramische röntgenfoto die een foto van de gehele kaak maakt. Stralingsbescherming is van essentieel belang bij het maken van röntgenfoto’s. De ICRP stelt richtlijnen op ten behoeve van stralingsbescherming, waaronder rechtvaardiging, ALARA en dosislimieten. Al met al zijn röntgenfoto’s een belangrijk hulpmiddel in de tandheelkunde om een goede diagnose te stellen en een passend behandelplan op te stellen.